De meeste mensen hebben weleens gehoord van een ‘burn-out’. Een mederker werkt te hard en heeft lange tijd teveel op zijn/haar bord liggen. Daardoor raakt de medewerker het overzicht kwijt, gaat hij/zij slechter slapen, verliest de medewerker zijn/haar energie en kan hij/zij uiteindelijk in een depressie terecht komen. Maar, wist je dat deze zelfde klachten óók voor kunnen komen als een medewerker te weinig op zijn/haar bordje heeft liggen? We leggen het graag aan u uit!
In tegenstelling tot een burn-out die veelal wordt veroorzaakt door overbelasting, ligt de oorzaak van een bore-out bij onderbelasting. Een bore-out kan daarom ook wel gezien worden als een ’vervelingsziekte’. Deze verveling wordt veroorzaakt door routinematig werk, of het langdurig werkzaam zijn onder het niveau van de medewerker. Een bore-out kan leiden tot stress en tot allerlei kenmerken die vergelijkbaar zijn met de symptomen bij een burn-out.
Er lijkt een taboe op bore-out te liggen. Belangrijk is om te vermelden is dat een bore-out geen teken is van luiheid. Vaak zijn het ambitieuze mensen die in een dergelijke situatie terecht komen.
Hoe herken je een bore-out bij een medewerker?
- Vermoeidheid (Chronische vermoeidheid / Gevoel van uitputting)
- Stressklachten / Chronische stress
- Toenemende prikkelbaarheid
- Futloosheid / Passiviteit
- Cynische reacties
- Verminderd zelfvertrouwen
- Gevoelens van nutteloosheid
- Verlies van interesse
- Minder initiatief nemen
- Piekeren
- Somber / depressieve gevoelens
- Minder goed functioneren / minder goede prestaties en resultaten
Het kan lastig zijn om een (werk)dag te vullen als je medewerker te weinig uitdaging of werk heeft in zijn/haar werkzaamheden. Soms doet iemand dan alsof er veel werk is om bijvoorbeeld negatieve reacties te voorkomen of de baan te houden. Ander gedrag dat dan zichtbaar kan zijn om het overschot aan tijd en de verveling te verhullen is bijvoorbeeld:
- Veel toiletbezoek
- Veel onnodig internetverkeer
- Lange pauzes
Risicogroepen
Welke medewerkers zijn doorgaans extra gevoelig voor een bore-out?
- Sub-assertieve medewerkers . Volgens loopbaancoach en bore-outexpert Mariën zijn sub-assertieve (afwachtende) medewerkers extra gevoelig voor een bore-out. Dit type medewerker neemt minder snel het initiatief om bijvoorbeeld een nieuw project op te zetten. Dat zien zij als de taak van hun leidinggevende. Zij stellen zich daarin afwachtend op.
- Medewerkers met een laag zelfbeeld. Een tweede risicofactor hangt samen met het zelfbeeld van medewerkers. Medewerkers met een laag zelfbeeld zijn vatbaarder voor een bore-out. Volgens Mariën hangt dit samen met ‘’een aangeleerde hulpeloosheid; een psychologisch verschijnsel waardoor medewerkers denken dat ze niets aan hun situatie kunnen veranderen, waardoor ze dat niet eens meer proberen. Daardoor nemen zij geen enkel initiatief en doen alleen maar wat er van hen wordt gevraagd.”
Bore-out voorkomen
Hoewel vanuit de maatschappelijke tendens verondersteld wordt dat leerkrachten hun handen vol hebben aan werkzaamheden en bijkomende uitdagingen, is het goed om als werkgever bekend te zijn met het begrip bore-out. In de praktijk merken we namelijk dat er medewerkers zijn waarbij de verveling toeslaat. Het ontbreken van doorgroeimogelijkheden kan bijvoorbeeld de motivatie verminderen.