Het Arbeidsmarktplatform PO heeft eind 2021 een sectoranalyse gepubliceerd met betrekking tot de stand van zaken van de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers in het primair onderwijs. De sectoranalyse werd uitgevoerd in het kader van de landelijke MDIEU-regeling (Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden). Hieronder tref je de belangrijkste resultaten vanuit het onderzoek:
Het personeelstekort loopt op
In het primair onderwijs is sprake van een lerarentekort dat verder op dreigt te lopen, waarbij regionale verschillen zichtbaar zijn. Het tekort is het grootst in de provincie Zuid-Holland. Naast een lerarentekort is er ook sprake van een tekort aan schoolleiders. De verwachting is dat de werkgelegenheid (tijdelijk) zal toenemen door de uitvoering van het Nationaal Programma Onderwijs.
Sprake van een hoge werkdruk
De werkdruk in het PO is relatief hoger dan in andere sectoren. Maar liefst driekwart van de leraren geven aan dat zij veel werkdruk ervaren. Hoewel het onderwijsondersteunend personeel relatief het minste werkdruk ervaart, geeft de helft van deze medewerkers aan dat ook zij teveel werkdruk ervaren. Dit wordt mede veroorzaakt door een combinatie van hoge taakeisen en lage regelmogelijkheden.
- Ben je benieuwd hoe het gesteld is met de werkdruk op jouw school? Zet de gratis werkdrukscan in.
Het ziekteverzuimcijfer in het PO is hoog
Het ziekteverzuim onder 55-plussers ligt hoger dan gemiddeld. Ondanks dat het ziekteverzuim in het PO relatief hoog is, hebben de meeste scholen nog onvoldoende aandacht voor een preventief verzuimbeleid.
- Aan de slag met preventief verzuimbeleid? Maak gebruik van onze korting op dit traject.
De oudere medewerkers behoeven extra aandacht
Vanuit de analyse is gebleken dat de 55-plussers een belangrijke doelgroep zijn. De gemiddelde pensioenleeftijd in het primair onderwijs ligt momenteel op 64,4 jaar. Ouderen geven aan langer door te kunnen werken als ze minder uren hoeven te maken. Ook lichter werk (fysiek en psychisch) is voor ruim een derde van de 45-plussers een belangrijke voorwaarde om langer door te kunnen en willen werken. Gezondheid en factoren als werkdruk, hoge taakeisen en weinig sociale steun spelen een belangrijke rol in het beslisproces over langer doorwerken. Ook privéafwegingen, zoals de pensionering van de partner, spelen een rol.
Van de 55-plussers werkzaam binnen het onderwijs (po, vo en mbo) geeft 35 procent aan niet te kunnen doorwerken tot de AOW-leeftijd. 25 procent wil en kan niet doorwerken; 10 procent wil wel doorwerken, maar geeft aan dit niet te kunnen. - Arbeidsmarktplatform PO
Aanbevelingen vanuit de sectoranalyse
Om ervoor te zorgen dat medewerkers in het PO nu en in de toekomst met plezier hun werk kunnen doen, is het belangrijk dat er in alle levensfases van de medewerkers aandacht is voor de duurzame inzetbaarheid. Vanuit de sectoranalyse volgen er drie typen aanbevelingen:
Maak beleid voor de langere termijn
Personeelsbeleid is een belangrijke sleutel. Een evenwichtig HRM-beleid kan een belangrijke aanjager zijn van duurzame inzetbaarheid. Ontwikkel een HRM-beleid vanuit de strategische personeelsplanning. Stimuleer eigentijds en toekomstbestendig onderwijs door de onderwijskundige doelen van een school te koppelen aan de professionele ontwikkeling van medewerkers;
Zorg voor een aantrekkelijke en professionele werkomgeving
Zorg ervoor dat je medewerkers zich tijdens hun gehele loopbaan kunnen blijven ontwikkelen, dat je een aantrekkelijke en professionele werkomgeving behoudt. Zet in op:
- De motivatie en het werkplezier van je medewerkers. Ga bijv. het gesprek aan met de teams en individuele medewerkers, om daarin hun behoefte te pijlen m.b.t. regelruimte, taakverdeling en het werkplezier.
- De handreiking inzetbaarheidsgesprek kan je hierbij helpen.
- De vitaliteit en gezondheid van je medewerkers. Zorg bijv. voor een actueel preventief ziekteverzuimbeleid.
- De kennis en vaardigheden van je medewerkers. Stimuleer je medewerkers bijv. om bij te blijven met ontwikkelen in het onderwijsveld en bevorder loopbaanmogelijkheden.
Meer ruimte voor eigen keuzes
Onderzoek de wensen en behoeften van medewerkers in de verschillende levensfases.
Ga met de oudere medewerkers (55+’ers) in gesprek en ga na of de mogelijkheden om te werken tot het pensioen toereikend zijn.
- Benieuwd naar de mogelijkheden voor oudere medewerkers? Kijk hier ons webinar terug.